Onder werken naar vermogen wordt verstaan dat een persoon zoveel tijd besteed aan werk of opleiding als hij kan, gegeven zijn mogelijkheden en omstandigheden. Trajecten gericht op participatie worden aangeboden aan personen die, veelal op grond van hun sociale vaardigheden en persoonlijke belemmeringen nog niet bemiddelbaar zijn op arbeid maar wel deel kunnen nemen aan georganiseerde activiteiten. Trajecten gericht op re-integratie worden aangeboden aan personen die beschikken over voldoende sociale vaardigheden en geen last hebben van persoonlijke belemmeringen die een traject richting werk in de weg staan. Deze trajecten draaien om verbetering van werknemersvaardigheden, verhoging van de motivatie om te gaan werken en verbetering van sollicitatievaardigheden.
Dagbesteding is een zinvolle besteding van de dag, ter vervanging van school en/of werk, voor bijvoorbeeld mensen met een handicap, voor mensen met psychiatrische problemen of voor ouderen. Er zijn verschillende vormen van dagbesteding. Bijvoorbeeld het uitvoeren van hobby's en klussen of het werken in een kantine. Het betreft zowel de deelname van de persoon als de aanwezigheid van bevorderende of belemmerende externe factoren (bijvoorbeeld transport, tijd, kinderopvang e.d.).
Deelname aan elke vorm van georganiseerde activiteit zoals een sportclub, een vereniging, (school-)comité, religieuze organisaties, en steun- of adviesgroepen wordt als maatschappelijke participatie beschouwd. Bezoek aan café, coffeeshop of andere uitgaansgelegenheden valt niet onder maatschappelijke participatie.
Het Interesse onderzoek vrije tijd is een vragenlijst over vrijetijdsbesteding en gratis beschikbaar gesteld op autisme-alfabet.nl. De vragenlijst geeft inzicht in je activiteiten, tijdsbesteding en sociale netwerk. Download de tool hier.
Arbeidsmatige dagbesteding is een specifieke vorm van dagbesteding. Hierbij worden activiteiten met een arbeidsmatig karakter uitgevoerd. De arbeidsmatige dagbesteding biedt volgens Movisie op dit moment werk aan 40.000 tot 50.000 mensen met een verstandelijke, lichamelijke of psychiatrische beperking. Arbeidsmatige dagbesteding is geschikt voor je als je (nog) niet in een gewone baan kunt werken of als je veel begeleiding nodig hebt tijdens het werk.
Wil je in aanmerking komen voor een arbeidsmatige dagbesteding informeer dan bij jouw gemeente naar de mogelijkheden van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). Sommige mensen met ernstigere problematiek kunnen een beroep doen op de Wet Langdurige Zorg (Wlz).
De rijksoverheid geeft veel informatie op hun website, Rijksoverheid.
Voor mensen die al wel hebben gewerkt, maar zijn uitgevallen en hierdoor aanspraak maken op de ZW, WIA of IVA ed. kunnen terecht bij het UWV voor advies.
Er zijn veel welzijnsorganisaties, stichtingen en andere aanbieders van dagbesteding in Nederland. Enkele voorbeelden:
Recreatieve, Belevingsgerichte dagbesteding richt zich op het prikkelen van de zintuigen in een vertrouwde omgeving. De activiteiten van de belevingsgerichte dagbesteding sluiten aan op de individuele behoeften en stimuleren een gevoel van welbevinden. Het zorgt voor een structuur in de dag. Het draagt bij aan een prettig leven en zorgt voor een goede balans tussen beleving en rust.
Er zijn veel welzijnsorganisaties, stichtingen en andere aanbieders van ontwikkelingsgerichte dagbesteding in Nederland. Enkele voorbeelden:
Ontwikkelingsgerichte dagbesteding, gericht op leren is opgenomen in de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Dit is de algemene voorziening ‘arbeidsmatige dagbesteding’. Arbeidsmatige dagbesteding is gericht op het maken van verkoopbare producten of het leveren van diensten. Het biedt de doorgaans kwetsbare deelnemer structuur en een zinvolle invulling van de dag.
Waar moet je bijvoorbeeld naartoe als je een ernstige meervoudige beperking (emb) hebt, klaar bent met school, maar je niet op je plek voelt bij reguliere dagbesteding? de ontwikkelingsgerichte dagbesteding kan dan een fijn alternatief zijn.
Er zijn veel welzijnsorganisaties, stichtingen en andere aanbieders van ontwikkelingsgerichte dagbesteding in Nederland. Enkele voorbeelden:
Het Zorginstituut definieert passende dagbesteding als de match tussen wat de cliënt nodig heeft in combinatie met persoonlijke wensen (de vraag) en de 'randvoorwaarden en kenmerken' waaraan de dagbesteding voldoet (het aanbod). De keuze komt tot stand in overleg tussen cliënt en zorgaanbieder. Doelen voor een zinvolle daginvulling, anderen ontmoeten, netwerk opbouwen, iets doen voor een ander, een zinvolle bijdrage leveren aan de samenleving, structuur, de dagbesteding geeft een doel dat motiveert, en ontwikkeling of leren.
Er zijn grofweg 3 soorten dagbesteding;
1. Recreatieve, belevingsgerichte dagbesteding.
2. Ontwikkelingsgerichte dagbesteding, gericht op leren.
3. Arbeidsmatige dagbesteding.
Dagbesteding geeft dagritme, structuur, ontmoeting, persoonlijke ontwikkeling en zingeving. Daarnaast zien we dat dagbesteding ook dient als respijtzorg voor partners, ouders of verzorgers. Het is ook een manier om mensen de gelegenheid te geven thuis te wonen, zonder te veel van hun sociale omgeving te eisen. Voor ouderen geldt dat zij door dagbesteding ook langer thuis kunnen wonen.
Er zijn vele (vernieuwende) voorbeelden beschreven in het document "dagbesteding in ontwikkeling".
Het Zorginstituut heeft een afwegingskader opgesteld voor 'passende dagbesteding'. Het afwegingskader is algemeen toepasbaar; het is geen 'beslisboom', maar het laat ruimte voor individueel maatwerk. Lees de volledige handreiking.
